a12.1Ais 5.1-2
b12.6Md 3.17
c12.8Hi 13.12
d12.10-11Iba 118.22-23
e12.13Mg 3.6
f12.17Lm 13.7
g12.18Ab 23.8
h12.19Man 25.5
i12.251 Ko 15.42, 15.49, 15.52
j12.26Har 3.2, 3.6
k12.29-30Man 6.4-5
l12.31LBM 19.18, Ga 5.14, Ya 2.8
m12.32Man 4.35
n12.331 Sml 15.22, Ais 45.21, Hos 6.6, Mai 6.6-8, Md 22.37, Lg 10.27
o12.34Md 22.46
p12.36Iba 110.1
q12.412 Kin 12.9
r12.432 Ko 8.12

Mark 12

Bi yobage lowa, Mabu hondo ha halimu, lene, lenego ogo

(Madiu 21.33-46, Lugu 20.9-19)

1Ani lowa Yasuhanda tihondo bi yobage lowa lamialu hene. Ibugua lalu, Agali mbirame pu mbira lini daga minigerebi dewa hongo dugu dugu bini. Hongowa to̱le̱me pabe wa mabu biai halu gerebi lini ibane pingidope holenaga uli ege to̱le̱ha guabuwa wini. Ani buwa mabu mamage holenaga anda mbira luni daliga bima iraga howa helene. Ani buwa ibugua agali maruhondo lalu, Mabu biabe bia halu hondo ha halimu, lalu dindi mbiraha ibaga bialu pene. a 2Pu mbira minigerebi lini dolene tu hayagola mabu anduane biagome ibunaga garabaya biabe ale bia haga mbiralihondo lalu, I̱naga mabu hondo ha haga karuhondo lini maru do ngidaba lole pu, lene. 3Ani lole piyagola hondo ha haga biarume ibu minu balu mbira nayiore dai bilene. 4Ani biyagola mabu anduane biagome lone ibunaga garabaya biabe ale bia haga mendehondo, Pu, layagola mabu hondo ha haga biarume ibu haguaneni gaeo bialu ibu handabe manga halu mege taraore bini. 5Ani biyagola mabu anduane biagome ibunaga garabaya biabe ale bia haga tebonehondo, Mo pu, layagola mabu hondo ha haga biarume ibu homelo bo wahene. Ani buwa agali maru piyagola mabu hondo ha haga biarume maru bowa maru homelo bo wahene. 6Ani biyagola mabu anduane biagome ibu igini mbira hangu gubalini timbuniore haga henego ogoni ibuni hangu lini mo pole hene. Maniore ibugua ibuni igini biagohondo lalu, Mabu hondo ha haga kagoria lini mo pu, lalu, Tigua ibu mitangi bialu ibuhondo tiga tiga bulebira manda bido, lene. b 7Mabu hondo ha haga biarume tini hangu laga laga bialu lalu, Mabu anduane biago igini ogonigo ibunaga paluni ina karulami̱ya homelo bama, lowa 8tigua igiri biago minuwa homelo bowa ibu tingini mabu tagirahayagi mo ba tagi hene, lalu Yasuhanda lene. c

9Ani lowa Yasuhanda tihondo lalu, Ani biyago mabu anduane agi bulebirabe. Ibugua ibuwa agali mabu hondo ha haga biaru homelo bai howa mabu ogoni marume hondo ha helo mulebira. 10Anduane Homogonagambugani bi mbira lo ngago tí nahende kamibe. d

Ege to̱le̱ mbira anda biagame galone nabibehedago lowa dabo wahenego
ege to̱le̱ ogoniore mo timbuni duniniore ho heleda.
11Ogoni Anduane Homogo ibunioreme mo yu daibu helenego
iname de handalu handawa bu kamagoni,
lalu gilibu nga, lene.

12Yu wali agali haru haga hearume Yasuhanda bi yobage ogoni layagonaga ti mitangi bialu layago manda buwa minule bialu hearia wali agali dewa bu hea handala gi howa wahalu pene.

Dagisi muni mulene ngabe nawibe, lenego ogo

(Madiu 22.15-22, Lugu 20.20-26)

13Perisi agali maru hearubiHerodonaga aria maru hearubi tigua tinaga aria maru hearuhondo lalu, Yasu bi lalu kago bi ko lelo mo bila hole ibu karia pudaba, lene. e 14Ani layagola ti Yasu hearia puwa tigua ibuhondo lalu, Lawai haga-o iname manda bialu hemaria í̠na mana lamiriligo tiga tigaore larili manda bidama. Ani buwa í̠na agali mini timbuniwi hongohe karu hondowa gi nahe maru karumebi í̠ hondowa larago mitangi nabi howa Ngode Datagaliwabehanda hame ledagonaga mana wali agalihondo lawai hariligo tiga tigaore larili. Ai bi mbira langibelo inanagaMana lowini ngago manda bialu Lomo dindinaga handame haga Kini kagohondo dagisi muni mulene ngabe be nawibe. Iname dagisi muni ogoni mulumabe be namulumabe, lene.

15Ani layagola Yasuhanda tinaga miniha yageyage palu howa layagoni manda buwa tihondo lalu, Tígua aginaga minule nde larimibe. Muni kuni mbira i̱ de hondoliya mo yalu íbu, lene.

16Ani layagola tigua muni kuni mbira mo yalu ibiyagola ibugua tihondo lalu, Muni kuni ogoriani dengui muguni ngagobi mini gilibu ngagobi ainagadabe, lene.

Ani layagola tigua ladai bialu lalu, Lomo handame haga Kini kagonagada, lene.

17Ani layagola Yasuhanda tihondo lalu, Mbirale Lomo handame haga Kini kagonaga ngago nde ibunihondo milimu. Mbirale Ngode Datagaliwabe kagonaga ngago nde Ngode Datagaliwabe ibunihondo milimu, lene. f

Ani layagola tigua mogo timuniore lene.

Homenego agua heyuledabe, lenego ogo

(Madiu 22.23-33, Lugu 20.27-40)

18Sadiusi agali hearume wali agali homeneru naheyulebira lagane maru henerume Yasu hearia ibuwa lalu, g 19Lawai haga-o Mosesehanda mana mbira ina buluma̱yanaga gilibu wini ngago ogo, Agali mbira waneigini nahe one dalo berelalu homayagua homayago hameneme wali dalo biago dabu bu aribia howa waneigini homayagonaga hono wia holene nga, lo nga. h 20Anigo igiri karia hamenema howa kane wahenegome wali mbira dabu bu howa waneigini nahe heaore homene. 21Homayagola ibula pagu bini biagome dabu bu aribia howa waneigini nahe heaore dege homene. Ani biyagola hamene tebonegome dabu buwa ani bima pu gimbu bialu 22hamene karia bibahende biarume wali o biago dege dabu buwa waneigini nahe heaore homai hene. Ani bialu maniore wali biago home maro bini. 23Ani binigo igiri karia biaru bibahendeme wali o biago dege dabu biyago homeneru mo heya hagane horo harangi wali biago agonaga one birulebirabe, lene.

24Ani layagola Yasuhanda tihondo lalu, Tí mini pu tara ho kamigo irane Anduane Homogonagambugani gilibu ngagobi Ngode Datagaliwabe hongohe kagobi tí manda nabi kamigo mini pu tara ho kamigoni. 25Ogoninaga wali agali homeneru mo heya harangi wali agali dabu bulene nawiore ndobe. Ti dahuliyali dahuliya andaga karu ale dege holebira. i 26Anigo wali agali homeneru mo heya holenenaga larogo Mosese ibu ira mbira hungu biyagoria hearia Ngode Datagaliwabehanda Mosesehondo lalu, I̱ Abarahama Aisaga Yagaba imarunaga Ngode Datagaliwabe kogoni, lenego Mosesehanda gilibu ngago tí daga nale dege kamibe. j 27Ngode Datagaliwabe ibu wali agali holenehe kagonaga kagoni. Ibu homenenaga ndo kago tí kaguaore manda birimida, lene.

Ngode Datagaliwabehanda mana lo wialu duniniore lo ngago ogo

(Madiu 22.34-40, Lugu 10.25-28)

28Mana lowinigo lawai haga mbira heago ibuwa tigua te layago hale halu YasuhandaSadiusi agalihondo bayuwa ladai biyago hondowa ibugua Yasuhondo lalu, Ngode Datagaliwabehanda Mana lowinigo dunini ala agoore mitangi bulene ngabe, lene.

29Ani layagola Yasuhanda ladai bialu lalu, Mana lowinigo dunini ala mitangi bulene ngago laro. Isaraele wali agali tí hale halimu. Anduane Homogo ibu inanaga Ngode Datagaliwabe kago ibu hangu Anduane Homogo kagoni. k 30Í̠na Anduane Homogo í̠naga Ngode Datagaliwabe kago í̠naga gubalinimebi minimebi mandamebi hongomebi gubalini ho habe, lowinigo dunini ogoni ala mitangi bulene nga. 31Mana duniniore mende ogonibiore lowini ngago ogo, Í̠ni gubalini harilidagua maru karu ta nabi gubalini ho habe, lowia. Mana duniniore timbuniore kira ogoni lowinigo ngagobi maru nawi, lene. l

32Ani layagola Mana lowinigo lawai haga biagome ibuhondo lalu, Lawai haga-o í̠ tiga tiga larigo. Ngode Datagaliwabe mbira hangu kago heneneore lari. Mende nahe ibu hangu kagoni. m 33Ibuhondo gubalinimebi mandamebi hongomebi hame lowa í̠ni gubalini harilidagua maru karu ta nabi ogonidagua gubalini hariyagua ogoni duniniore. Ngode Datagaliwabehondo mbirale tara tara lomabu delolenebi mbirale bo lomabu mulenebi ogonidagua bulene dunini ndo, lene. n

34Yasuhanda agali biagome bayuwa layago hondowa ibuhondo lalu, Ngode Datagaliwabehanda Handame Ho Kagoria í̠ kaware kegoni, lene. o

Ani layagola marume Yasu ibu ladai bilo ibuhondo bi nalami wahene.

Mbirali Dabo Helenego ibulebira lowinigonaga hale henego ogo

(Madiu 22.41-46, Lugu 20.41-44)

35Yasuhanda Anduane Homogonaga andaha howa mana lawai halu howa ibugua lalu,Mana lowinigo lawai haga karume,Mbirali Dabo Helenego ibulebira lowinigo ibu Debidinaga aguanene holebira, lagago agua hole biaruabe. 36Debidihanda Ngode Datagaliwabe Dinini ibugua mo bila hayagola lalu, p

Anduane Homogohanda i̱naga Anduane Homogohondo lalu,
Í̠naga waitigi karu í̠naga geme hengedai habelo i̱na mo heloliya
í̠ i̱naga gi tigahayagi ogoria birabe, laya.
37Debidi ibunime ibuhondo Anduane Homogo layagobi Mbirali Dabo Helenego ibulebira lowinigo ibu aguanene hayagobi mbiraore agua habehebe, lene.

Yasuhanda,Mana lowinigo lawai haga karu de hondo halimu, lenego ogo

(Madiu 23.1-36, Lugu 20.45-47)

Wali agali dewaore ngoai hayarume ibugua bi mana layago turu howa hale hene.
38Ibugua tihondo mana lawai halu lalu,Mana lowinigo lawai haga karu de hondo halimu. Tigua labolabo lu karulalu ibaga bialu magedi hamani puwa wali agalime ti hondowa tinaga mini yaraga helo hame laga ka. 39Ani buwa tiguangoai hagane andaruha agali haguanerunaga biraganeni hangu birulebi wali agali dewa tomo mandagi nole ngoai haragola tomo anduane heba birulebi hame laga ka. 40Ani buwa tigua wali dalo bedarunaga andaga mbirale ngaru mo kayu biaga ka. Ani buwa wali agali mo hondo hole Ngode Datagaliwabehondo bime dege bi lu la ho wiaabo haga ka. Ani biragonaga ti pani timbuniore mia tago howa mulene nga, lene.

Wali dalo mbirame muni winigo ogo

(Lugu 21.1-4)

41Anduane Homogonaga andaha muni wiaga wiagoria Yasu ibu kaware bira para ho bereria wali agali dewa ibiyarume muni wiagani wiyagola de hondo berene. Wali agali homogo hearume muni dewa wini. q 42Wali dalo mbira bereagome muni nayiore berenego ibuwa muni emeneore toea mbira ale wini. 43Ani wiyagola Yasuhanda ibunaga talima piaga biaru olalu, Ibidaba, lowa, I̱na tí langerogo wali agali bibahendeme Ngode Datagaliwabenaga muni wiagani wiyaru emene wiya. Wali dalo yagibano o bedagome muni dewaore wiya. r 44Tigua muni dewawi howa emene wiya. Wali dalo ogome mbira nayiore biruwa ibu tomo yolo bule yinigo bibahendeore wiai haya, lene.

Copyright information for HUI